PKP Energetyka z nowatorskim systemem magazynowania energii opartym o „zielony” wodór

W ramach projektu badawczo-rozwojowego przy podstacji trakcyjnej Garbce powstanie system do magazynowania energii oparty o wodór produkowany dzięki energii z farmy słonecznej. Jest to kolejny krok w kierunku rozwoju kolei opartej na odnawialnych źródłach energii. PKP Energetyka podpisała właśnie umowę z dostawcą kompletu komponentów do budowy tego układu wodorowego. Uruchomienie instalacji zaplanowano na 2023 rok.

Pionierski system do wytwarzania i magazynowania „zielonego” wodoru dla kolei

Inwestycja o wartości ponad 3 milionów złotych pozwoli wytwarzać, magazynować i wykorzystywać na potrzeby kolei „zielony” wodór. Istotny jest fakt, że wytwarzany pierwiastek będzie w 100 proc. uzyskiwany w procesie elektrolizy zasilanej energią pochodzącą ze słońca. Instalacja powstająca w ramach projektu B+R ma za zadanie potwierdzić możliwość wykorzystywania magazynów wodorowych do zasilania kolei w przyszłości.

Celem budowy systemu jest zmagazynowanie całości energii wyprodukowanej przez farmę słoneczną i niewykorzystaną na bieżące cele trakcyjne. Wodorowy układ produkcji i magazynowania energii będzie składał się z elektrolizera, który przekształca energię pozyskaną ze słońca na wodór, systemu magazynowania tego pierwiastka oraz ogniwa paliwowego, które z powrotem zamienia wodór na energię elektryczną.

Zgodnie z planem, już za rok PKP Energetyka będzie mogła jako pierwsza w Polsce realnie korzystać z tego pionierskiego systemu zasilania kolei w energię opartą o wodór pochodzący z OZE. Pozwoli on jednorazowo magazynować do 23 kg wodoru przy mocach poszczególnych komponentów określanych na: 36 kW dla elektrolizera, 20 kW dla mocy ogniw paliwowych oraz ok. 150 kWp dla farmy słonecznej.

Wyprodukowany pierwiastek będzie w fazie rozwojowo-badawczej wykorzystywany na cele własne tj. do zasilania potrzeb podstacji trakcyjnej ale realizowany system w przyszłości ma również mieć możliwość zasilania trakcji. Projekt techniczny układu umożliwia także odłączanie napełnionych butli z wodorem, dzięki czemu może on być wykorzystywany np. do zasilania pojazdów kolejowych PKP Energetyka.

W PKP Energetyka konsekwentnie wdrażamy w życie naszą misję „Wspierania rozwoju polskiej kolei”. Nasza branża przechodzi obecnie transformację energetyczną, którą realizujemy głównie poprzez program Zielona Kolej®. Jego celem jest przejście zasilania kolei w 85% na OZE do 2030 r. Docelowo chcemy, żeby pozostałe 15% również było „zielone” dlatego sukcesywnie inwestujemy w nowoczesne rozwiązania badawczo-rozwojowe przybliżające nas realnie do tego celu - mówi Piotr Obrycki, dyrektor Biura Badań i Rozwoju, PKP Energetyka.

Nowoczesna i wielofunkcyjna podstacja trakcyjna w Garbcach

Realizowany układ wodorowy będzie istotnym komponentem w ramach podstacji trakcyjnej w Garbcach. Razem z istniejącym bateryjnym magazynem energii oraz farmą fotowoltaiczną stworzy wyjątkowy ekosystem wzajemnie powiązanych i uzupełniających się instalacji wytwarzających i dostarczających energię dedykowaną kolei.

Dzięki realizacji tego projektu powstanie nowoczesna i wielofunkcyjna podstacja trakcyjna, która nie tylko zagwarantuje bezpieczeństwo i stabilność działania systemu zasilającego kolej, ale będzie także przyjazna dla środowiska, dzięki wytwarzaniu „zielonego” wodoru.

Dostawca kompletu komponentów

System produkcji i magazynowania wodoru powstanie we współpracy ze spółką SBB ENERGY S.A. z Opola wyłonioną w ramach zakończonego postępowania przetargowego. Firma od 30 lat prowadzi działalność w sektorach energetyki i przemysłu, świadcząc usługi w zakresie rozruchu, montażu mechanicznego, instalacji elektrycznych i AKPiA zarówno w Polsce jak i na świecie. Ponadto, SBB ENERGY S.A. dostarcza szereg nowoczesnych technologii w obszarze ochrony środowiska. Doświadczenie w zakresie realizacji projektów inwestycyjnych „pod klucz” dla technologii wytwarzania, magazynowania i zagospodarowania „zielonego” wodoru zdobywała w ramach pionierskiego projektu „Budowa jednostki wysokosprawnej trigeneracji o całkowitej nominalnej mocy elektrycznej do 1,0 MW” dla Energetycznego Klastera Oławskiego EKO w Gaju Oławskim.

Dofinansowanie z UE

Postępowanie przetargowe było realizowane w ramach projektu „System dynamicznej redukcji obciążenia podstacji trakcyjnej, działający z wykorzystaniem zasobnika dużej mocy”. Projekt jest realizowany w ramach Działania 1.2: „Sektorowe programy B+R” Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014-2020, współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, nr umowy o dofinansowanie POIR.01.02.00-00-0230/16-00. Wartość inwestycji to 3.273.242,59 PLN