Łódzka Kolej Aglomeracyjna wjeżdża w 2022 rok na zielonej energii

Kolej zasilana w oparciu o odnawialne źródła energii? W województwie łódzkim to już nie plany, a rzeczywistość, dzięki wejściu w życie wieloletniej umowy na dostawy energii trakcyjnej z odnawialnych źródeł, zawartej w ramach Programu Zielona Kolej pomiędzy Łódzką Koleją Aglomeracyjną a PKP Energetyka. ŁKA jest pierwszym przewoźnikiem w Polsce, który podpisał kontrakt gwarantujący określony wolumen dostaw energii pochodzącej z OZE – w 2022 r. będzie to co najmniej 30%, a już w 2028 r. – 100%. Umowa obowiązuje przez siedem lat, z możliwością przedłużenia o kolejne trzy, a jej łączna przewidywana wartość to ponad 362 mln złotych.

Obowiązująca od początku tego roku umowa to pierwszy kontrakt w polskim sektorze kolejowym, na mocy którego przewoźnik jest zasilany energią trakcyjną produkowaną ze słońca i wiatru. Od 1 stycznia 2022 r. PKP Energetyka dostarcza Łódzkiej Kolei Aglomeracyjnej energię elektryczną pochodzącą z OZE – w tym roku udział zielonej energii wyniesie co najmniej 30%. Zgodnie z zapisami umowy, będzie on sukcesywnie rosnąć w kolejnych latach – co roku o minimum 10%. W 2024 r. będzie to więc co najmniej 50%, w 2026 r. – 70%, a już w 2028 r. pociągi elektryczne ŁKA będą jeździć wyłącznie na energii pochodzącej z odnawialnych źródeł.

„Jesteśmy bardzo zadowoleni, że neutralne klimatycznie, oparte o OZE przewozy kolejowe stają się faktem w naszym regionie, jako pierwszym w Polsce. To kolejny, obok inwestycji taborowych i konsekwentnej rozbudowy siatki połączeń, istotny krok w rozwoju transportu kolejowego w Łódzkiem. Działamy innowacyjnie i z troską o środowisko, a to doceniają pasażerowie, którzy z roku na rok coraz chętniej korzystają z oferty ŁKA” - komentuje Grzegorz Schreiber, marszałek województwa łódzkiego.

Obowiązująca od początku roku umowa zawarta pomiędzy ŁKA a PKP Energetyka to prawdziwy kamień milowy w realizacji Programu Zielona Kolej – zakładającego przejście całego transportu kolejowego w Polsce na zasilanie energią trakcyjną z elektrowni solarnych i wiatrowych. Celem tego przedsięwzięcia jest osiągnięcie udziału OZE w źródłach jej pochodzenia na poziomie 50% w 2025 r., 85% w 2030 r., a docelowo – w 100%. Program realizowany jest przez PKP Energetyka w ramach Centrum Efektywności Energetycznej Kolei (CEEK) – branżowej inicjatywy, której celem jest optymalizacja zużycia energii elektrycznej w transporcie kolejowym w Polsce.

„Kolej pokazuje, że jest prekursorem dekarbonizacji transportu w oparciu o OZE. Dziękujemy naszym partnerom z ŁKA za otwartość i konsekwencję we wprowadzaniu realnych, prośrodowiskowych zmian w polskim sektorze kolejowym. Dostawy zielonej energii pozwolą na całkowicie neutralne klimatycznie przewozy, co bez wątpienia zwiększy atrakcyjność kolei dla pasażerów” – mówi Wojciech Orzech, prezes PKP Energetyka.

„Jesteśmy pierwszym przewoźnikiem kolejowym w Polsce, który podpisał umowę na dostawy energii trakcyjnej z OZE, biorąc tym samym udział w realizacji sektorowego Programu Zielona Kolej. To wyraz naszej troski o środowisko naturalne – chcemy jak najefektywniej wykorzystywać energię i chronić klimat. Doskonale współgra to z innymi rozwojowymi działaniami ŁKA, takimi jak np. uruchamianie nowych połączeń, zawarcie kontraktu na dostawy taboru hybrydowego, udana integracja przewozów kolejowych z autobusowymi, czy plany inwestycji w fotowoltaikę” – podkreśla Janusz Malinowski, prezes Łódzkiej Kolei Aglomeracyjnej.

ŁKA korzysta już także z innych mechanizmów, które zwiększają efektywność energetyczną jej działalności przewozowej. Wprowadzenie rekuperacji i eco-drivingu pozwoliło zniwelować średnioroczne zużycie energii trakcyjnej przez spółkę aż o ¼.

Łódzka Kolej Aglomeracyjna i PKP Energetyka aktywnie działają w CEEK na rzecz budowy przyjaznej środowisku kolei. Centrum realizuje szereg działań w zakresie efektywności energetycznej, które docelowo do 2030 r. mają doprowadzić do zmniejszenie zużycia energii w sektorze o 1,2 TWh i doprowadzić do redukcji emisji CO₂ o 1 mln ton. Program Zielona Kolej jest flagowym projektem CEEK, dzięki któremu w 2030 roku 2,5 TWh kolejowej energii trakcyjnej (85% całości zużycia) będzie pochodziło z OZE. Przełoży się to na redukcję emisji dwutlenku węgla o 8 mln ton. CEEK promuje także rozwój technologii rekuperacji, eco-drivingu oraz wykorzystanie instalacji fotowoltaicznych na terenach i obiektach kolejowych.

O Programie Zielona Kole

Zielona Kolej to zainicjowany i prowadzony przez Centrum Efektywności Energetycznej Kolei (CEEK) kompleksowy program przejścia branży kolejowej na zasilanie energią z OZE w 50% do 2025 r., w 85% do 2030 roku, a docelowo – w 100%. Realizacja Programu sprawi, że kolej będzie jeszcze bardziej ekologiczna co wpłynie na wzrost konkurencyjności całego sektora. Według szacunków CEEK, realizacja Programu może doprowadzić do wzrostu kolejowych przewozów w Polsce rzędu nawet 12%. Zielona Kolej to także rozwój lokalnej przedsiębiorczości i czystsze powietrze w całej Polsce. Realizacja Programu będzie stymulować inwestycje w OZE warte 6-10 mld zł do 2030 r.

Zadanie wypracowania rozwiązań umożliwiających korzystanie przez polską kolej z energii wytwarzanej z odnawialnych źródeł, CEEK powierzył spółce PKP Energetyka. Przyjęła ona tym samym funkcję integratora tego ambitnego przedsięwzięcia. PKP Energetyka pracuje nad rozwojem warunków do wzrostu inwestycji w OZE na potrzeby Programu poprzez: wyznaczanie liczby i technologii przyłączenia źródeł odnawialnych w odpowiednich lokalizacjach w kraju, zapewnienie popytu w perspektywie długoterminowej poprzez kontrakty przewoźników i spółek kolejowych, zarządzanie generacją rozproszoną w sieci kolejowej, czy agregację źródeł rozproszonych w czasie i alokację pod potrzeby kolei. Realizacja programu zakłada również osiągnięcie neutralności klimatycznej spółek kolejowych. Chodzi o to, aby w perspektywie najbliższych lat uczestnicy Programu Zielona Kolej sukcesywnie ograniczali pobór energii z sieci w odbiorach nietrakcyjnych, czyli do zasilania własnych budynków czy zajezdni.

W 2021 r. PKP Energetyka zawarła listy intencyjne będące deklaracją chęci udziału w Programie Zielona Kolej z 10 przewoźnikami towarowymi i pasażerskimi. W ujęciu rocznym odpowiadają oni za przewozy 23% masy towarów i 31% pasażerów na kolei w Polsce. Umowa na dostawy trakcyjnej energii elektrycznej pochodzącej częściowo z OZE, podpisana w grudniu 2021 r. pomiędzy PKP Energetyka a ŁKA, jest pierwszym takim kontraktem zawartym w ramach Programu Zielona Kolej.